Over ligfietsen doen veel slechte verhalen de ronde. Ik zal de twee noemen die specifiek voor vakantiefietsen van belang zijn, namelijk het klimmen en het fietsen op slechte wegen. De mythes over veiligheid en zichtbaarheid van ligfietsen heb ik hiervoor al afgedaan.
Klimmen
Ja, met een ligfiets kun je klimmen. Klimmen is namelijk een kwestie van trappen tot je boven bent. Hoe lang het duurt voordat je boven bent hangt eigenlijk alleen maar af van hoe hard je kan trappen en hoe zwaar het hele zwikje weegt. Zo zijn de wetten van de fysica en daar kan niet aan getornd worden, ook niet aan de bar van de wielervereniging.
Ik heb drie keer Noorwegen over de lengte afgefietst, en dat was niet helemaal vlak. Ik heb de Alpen meerder keren doorkruist en in Limburg, de Ardennen, het Zwarte Woud en de Vogezen gefietst. Door deze ervaringen heb ik het sterke vermoeden dat een ligfiets veel meer voor klimmen geoptimaliseerd kan worden dan een traditionele fiets. Met de juiste ligfiets, de juiste techniek en voldoende training kun je harder trappen op een ligfiets dan op welke andere fiets dan ook.
Onverhard
Het tweede vooroordeel is dat je met ligfietsen niet op onverharde wegen zou kunnen rijden. Nu bedoelen de meeste mensen met ‘onverhard’ eerder ongeasfalteerd dan echt onverhard, maargoed. Het is waar dat een ligfiets geen mountainbike is, maar dat is een bepakte vakantiefiets ook niet. Ook een traditionele vakantiefietser moet afstappen als de wielen te ver in het zand wegzakken.
Mijn eerste vakantiefiets was een echte asfaltracer met gladde 35 mm banden en een klein voorwiel, maar ik kon er mee over bospaadjes en gravelwegen rijden. Pas bij heel zachte modder of rul zand hield het op. Met 26″ of 28″ wielen en brede banden kan veel meer. Met zulke ligfietsen is de Panamericana meerder malen gereden. China, Nepal, Afrika en IJsland zijn er mee verkend. En dat ging vaak over beroerde wegen. Misschien dat het met een traditionele vakantiefiets net iets langer duurt voordat je moet afstappen, maar ik denk dat het verschil een stuk kleiner is dan vaak gedacht wordt.
Wat dit betreft is de Chamsin een game-changer. Deze fiets is opvallend stabiel op slechte wegen. Het verschil met z’n voorgangers is enorm. Op mijn Chamsin rij ik met één hand aan het stuur over gravelwegen. Met kampeerbagage op banden zonder profiel van 35 mm breed. Vaak met snelheden van 25 km/h en soms zelfs boven de 30.
Om een traditionele vakantiefiets zinvol te maken, zou je reis voor een significant deel moeten gaan over wegen die precies binnen die marge vallen: nog net te doen met een bukfiets, maar net niet meer te doen met een ligfiets met grote wielen. Die gebieden zullen er ongetwijfeld zijn, maar hoeveel zijn het er? En hoeveel mensen gaan juist daar op vakantie?
Ligfiets als standaard
Mijn conclusie is dat de traditionele vakantiefiets er is voor speciale gevallen. Het zou een nicheproduct moeten zijn en de ligfiets de standaard. In de werkelijkheid is het andersom en dat vind ik erg jammer. Mensen leggen zichzelf hiermee onbewust grote beperkingen op.
Beweer ik nu dat de overgrote meerderheid van de vakantiefietsers op de verkeerde fiets rondrijdt? Zeg ik niet in feite dat gerenommeerde fabrikanten als Santos en Idworx fietsen verkopen die niet aansluiten bij de behoeftes van de klant? Dat heel veel fietsers, ook ervaren fietsers, niet weten wat goed voor ze is? Dat ze zich maar wat aanpraten of laten aanpraten?
Ja.
De bijna heilig verklaarde Santossen en Idworxen doen het waarschijnlijk goed in de binnenlanden van Afrika, maar in westers Europa heb je er weinig mee te zoeken. De anekdote die ik in het vorige hoofdstuk beschreef illustreert dat. En dit speelde zich nog af in een redelijk beschaafd deel van Noorwegen. In grote delen van Lapland is het normaal dat er vele tientallen kilometers tussen voorzieningen zit. Met zwaar weer is 80 kilometer ongeveer een dagafstand voor een normaal getraind persoon op zo’n derdewereldtank. Als de boel bij aankomst dan gesloten blijkt te zijn, ben je niet blij.
Ik maak mezelf ongetwijfeld niet bij iedereen populair met deze stelling. Maar als een fiets van 3 à 4000 euro je actieradius met een derde tot de helft reduceert, dan vind ik die fiets ongeschikt. Omgekeerd, als je met mijn oude ligfiets naar Afrika gaat, ben je ook niet slim bezig. Horses for courses.
Ik kan me inderdaad wel vinden in je opmerkingen, en hoewel ik afgelopen fietsvakantie door de binnenlanden van IJsland dacht dat ik veel minder vlot was dan de rechtop-fietsers met Santossen, bleek dat uiteindelijk erg mee te vallen.
Wat jezelf ook al aangeeft, “horses for courses”, zal je het niet redden met smalle banden in het binnenland van IJsland op de zanderige pistes. Maar ook een volbepakte rechtop-vakantiefietser redt zich daar niet altijd uit, en zal dan moeten lopen.
Op mijn 2x 26″ ligfiets ben ik alleen nog maar in New Zealand paden tegengekomen die echt niet te doen waren met mijn ligfiets; maar of een volbepakte Santos hier wel door had kunnen komen is voor mij ook een vraag. Deze paden waren meer geschikt voor volgeveerde mountainbikes.
Dag Walter,
Helemaal gelijk heb je als je met lichtgewicht materiaal vertrouwd bent,
Ikzelf had ooit een vakantiefiets met rohloff dat ding is makkelijk in onderhoud
maar het mist aan bereik en loopt echt wel zwaar in de lage versnellingen.
Aangezien ik nogal een beetje wild
en soms lomp ben kies ik heel bewust niet voor lichtgewicht materialen
maar voor degelijke dingen die je in elk dorpje vind.
Dus voor mij een simpele deore wel lx naven omdat dat wel stevig moeten zijn.
Ze presteren niet superieur maar ze doen hun werk naar behoren.
Hier in Belgie heb je nog veel streken met echt slechte wegen
waar je ook regelmatig glas tegenkomt.
Dus kies ik voor schwalbe mondial banden van 50mm.
Ze rollen idd niet erg licht maar zijn wel heel comfortabel en duurzaam.
Ik zie het als een extra training.
Voor als ik op vakantie ga.
Want dan gaan er schwalbe kojak van 50mm op.
Dan spaar je echt tijd uit en maakt het een beetje avontuurlijker als je lek rijd.
Voor dagelijks woon werkverkeer neem ik dat risico liever niet.
Waarom 50mm? heel persoonlijk ik hou van brede banden en hun comfort.
Ik wou dit toch even schrijven, omdat ik vind dat het simpel ook moet kunnen,
Dat is een beetje mijn filosofie.
Graag had ik geweten of je me daar kan in volgen?
Of vind je dat ik er totaal naast zit?
Heb je site al een paar keer doorlezen vind hem echt super.
De horses of courses klopt helemaal.
Je tips zijn echt een houvast voor mensen die twijfelen.
Mvg,
Lorenzo
Dag Walter,
Ben vandaag bij bram van M5 geweest,
en raar maar waar (ik heb jou niet vernoemd) maar bram zij net hetzelfde als jij, ik had het dus goed mis.
Waarom geen gebruik maken van nieuwe technologie?
Als er iets mocht stuk gaan dan vervang je het
door gelijke derailleur en greep en je kan ook verder.
Nu wat is het geworden:
Een M5 midracer met 559 wielen (41cm zithoogte).
Geen schijfremmen maar V-brakes.
(om wat gewicht te besparen maar toch iets bredere banden te kunnen steken)
PIMO 33mm voor en PRIMO 40mm achter.
Volgens bram moest ik zo ligt mogelijk gaan omdat ikzelf maar 53kg weeg en binnenkort in de ardennen ga gaan wonen.
Een sram x9 budgetvriendelijker (iets zwaarder)
maar even goed dan de xo
Bijna net als die van jou maar dan zonder demper
en wat goedkopere afmontage
en nu 3 weken, kijk er al naar uit!
Mvg,
Lorenzo
hoi,
Vergeet gewoon wat ik hierboven geschreven heb!
Ik had het helemaal mis.
Ben gisteren een M5 M-racer 559 gaan bestellen.
Daar hebben ze me net hetzelfde gezegd als wat jij hier allemaal schrijft.
zij hebben al heel veel reizen gedaan en nog nooit ernstige problemen gehad.
vergeet dus allemaal wat ik van santos en i-works filosofie heb gezegd
En ik denk niet dat ze jou daar kennen.
Greets
Lorenzo
Hoi Lorenzo,
stond net op het punt om je reactie te beantwoorden, maar je was me voor. Er valt veel te zeggen over de driehoek gewicht-degelijkheid-prijs. En dan heb je nog het verschil tussen prijs in aanschaf en prijs per kilometer als je veel fietst. En dat betrouwbaarheid en een lange levensduur ook niet altijd hetzelfde zijn. Wellicht eens leuk om daar een blogpost over te schrijven.
Gefeliciteerd met je keuze voor deze fiets. Ik wens je veel mooie, inspirerende en probleemarme kilometers toe!
Walter
Hoi Walter,
Moet je zeker doen, stuur me dan een mailtje
(lo-renz@hotmail.com) dan weet ik wanneer het zover is.
Weet niet of je de fiets al eens bekeken hebt?
Maar hij lijkt erg op die van jou, alleen is de mijne iets budget vriendelijker aangezien ik beperkt ben wat dat betreft.
en heeft hij geen demper.
Heb wel enkele aanpassingen gedaan;
namelijk geen schijfremmen
(ze hebben speciaal v-brake nokken geplaatst, dit om gewicht te besparen omdat ikzelf maar 53kg weeg)
het geen meerprijs heeft en de remblokjes zijn overal verkrijgbaar.
en zo dik mogelijke banden van PRIMO
vooraan 32 mm
achteraan 40 mm
sram x9 derailleurs en commandeurs
carbon spatbordjes
en tubus bagagedrager
voor de rest is alles standaard
Mvg,
Lorenzo