biertjedagboekrustdagAls je op Fietsers Afstappen komt, heb je óf een bovenmatige interesse in discussies over liefde & seksisme, óf je komt hier voor reisverhalen. Verhalen over sportieve reizen, meestal op de fiets. Al heel wat jaren is dit mijn grote liefde, en inmiddels heb ik er ook wel een publiek voor waar ik me als amateur niet voor hoef te schamen.

Ik ben natuurlijk lang niet de enige die reist en daar over schrijft. Onderweg wordt er heel wat afgeblogd, er zijn zelfs speciale communities voor. Maar ik merk dat veel mensen moeite hebben om hun avonturen op een aansprekende manier te delen met anderen. Sommigen zitten urenlang te zwoegen op verhalen die door twee familieleden gelezen worden. Dat mag natuurlijk, maar het is jammer dat niet meer mensen meegenieten van zo’n mooie reis. Vandaar dat ik hier wat tips geef voor het schrijven van je reisweblog.

Waar ik ervaring mee heb

Dit stukje gaat over sportieve reizen. Fietsen, zeilen, lopen. Reizen per auto of OV heb ik weinig ervaring mee, om over georganiseerde reizen nog maar niet te spreken. Ik heb dan ook geen benul hoe je over zoiets een goed verhaal zou moeten schrijven. Ook ben ik geen prof, en heb dus geen ervaring met redacteurs, adverteerders of uitgevers.
Ik weet hoe je op een simpel weblog een meeslepend verhaal kan schrijven. Meer niet.

1. Je weblog is geen reisgids

Onderweg zul je allerlei bijzondere en zelfs fascinerende dingen tegenkomen. Het is goed om daar over te vertellen, maar wees selectief en verzand niet in praktische details. Over elke plek waar je komt is wel een reisgids gemaakt door een broodschrijver die onderzoek heeft gedaan waar jij nooit aan toe zal komen. Probeer dat niet over te doen, het leidt af van je verhaal.

2. Maak het persoonlijk

De lezer wil je reis meebeleven. Hij wil bij je op de bagagedrager zitten en over je schouder meekijken. Focus op jouw beleving. Dit kan je zelfs helpen om je reis zelf ook intenser te beleven.

3. Maak het emotioneel

Reizen en sporten zijn diep emotionele daden. Dat mag je gerust laten zien. Sterker nog, dat is wat je lezers willen zien. Dat is wat ze vasthoudt, waardoor ze met je meeleven en een mentale steun willen zijn als je stuk zit. Durf kwetsbaar te zijn. Laat de lezer toe in je zwaktes en je momenten van euforie.

4. Voorkom eentonigheid

De grootste moeilijkheid onderweg is dat je leven volgens een vast stramien verloopt. Een saai stramien ook nog eens. Wakker worden en eten, tent afbreken en inpakken, hard sporten in een mooie omgeving, koffie, hard sporten in een mooie omgeving, tent opzetten, eten, slapen. Voor jou is dat geen enkel probleem, elke kilometer is weer anders en geen twee cols zijn gelijk. Maar je lezer fietst daar niet. Die ziet die variatie niet en staat ook niet stijf van de endorfine.
Als je daar niet alert op bent, wordt je weblog eentonig en haken je lezers snel af. Zoek naar de dingen die deze dag totaal anders maakten dan de vorige. Ik kies vaak een thema of onderwerp dat ik door het verhaal heen weef. Dat kan bijvoorbeeld een mooie klim zijn, of de weersomstandigheden, of een emotie zoals eenzaamheid. Maar het kan ook een serveerster zijn die zo adembenemend mooi was dat ik eigenlijk niet verder wilde fietsen.

5. Maak een pakkend begin

Je lezers worden zonder uitzondering bedolven onder webteksten. Als de eerste alinea niet aanspreekt, haken ze af. Dat doe jij zelf ook. Zorg daarom dat die eerste zinnen de lezer meteen je avontuur binnen slepen. Een goede methode is om een kleine gebeurtenis of observatie te nemen die je raakte en die typerend is voor het grotere verhaal van die dag. Vanuit daar kun je het verhaal verder opbouwen. Iets kleins werkt beter dan iets groots.

6. Breng dynamiek in je verhaal

Je bent een sporter. Jouw reis is er niet eentje van in een stoel wachten tot je op de volgende locatie bent. Het is een inspanning die met pieken en dalen gaat, met euforie en stuk zitten, met diepe inspanning en totale rust. Die dynamiek is de helft van je verhaal.
Breng deze dynamiek er in. Ik vind het lastig om het concreet te maken, maar je kunt bijvoorbeeld kiezen op welke plek in je verhaal je bepaalde emoties noemt. Ook in het ritme van de zinnen en de intensiteit van de woorden die je kiest, kun je dynamiek brengen.

7. Beschrijf de omgeving, maar overdrijf niet

Als sportieve reiziger wil je natuurlijk mooie landschappen en bijzondere natuur zien. Anders kun je net zo goed naar de sportschool. En je lezers willen die prachtige omgeving ook zien, ze zitten niet voor niks op je bagagedrager. Beschrijf dus wat je ziet. Maar ook hier ligt eentonigheid op de loer. Hou het kort en krachtig. Focus op wat de omgeving anders maakt dan wat je gewend bent, en kies enkele details die je raken. Leg de link met je emoties: Hoe een omgeving voelt is net zo belangrijk als hoe hij er uitziet. Vergeet ook geuren en geluiden niet.

8. Schrap

Je hoeft niet elke kilometer te verslaan. Dagen die niet enerverend zijn, kun je straffeloos samenvatten in een paar zinnen of zelfs weglaten. Zwijg over gebeurtenissen die jij zelf grappig vond, maar voor je lezer niet bijzonder zijn. Beschrijf liever één rit goed dan vijf ritten matig.

9. Foto’s

Dit onderwerp verdient een apart artikel, en misschien ben ik niet de aangewezen persoon om dat te schrijven. Maar het is wel heel belangrijk. Bij reisverhalen horen foto’s, klaar. Lezers willen het, geef het ze. Het trekt de aandacht, het zorgt dat lezers je verhaal beter kunnen invoelen. Mensen zijn multizintuigelijke wezens.

10. Hou het eenvoudig

Video, interactieve kaarten, animaties en andere hightech toestanden zijn natuurlijk prachtig. Maar onderweg zit je met brakke verbindingen, beperkte software, een klein scherm en weinig stroom. Zie dat soort dingen dan maar eens bij te houden, of te fiksen als het stuk gaat. En de resultaten zullen altijd tegenvallen in vergelijking met de producten van mensen die in een warm kantoor achter een grote desktop zitten.
Met een goed geschreven verhaal en enkele mooie foto’s kun je de lezer meeslepen. Daar heb je verder niets voor nodig. Bovendien, je lezer wéét dat je in je tentje op je telefoon een verhaal ligt te typen. Sterker nog, dat is een deel van de charme van jouw reis. Hij knapt echt niet af als je site niet flitsend is. Hij knapt af op een saai verhaal.
Een simpel WordPress-weblog is genoeg. Daar zijn prima apps voor, wat ook weer datatransport scheelt. Steek je tijd en energie in goede verhalen en mooie foto’s. Daar kom je die avonden uitstekend mee door, neem dat maar van mij aan.

11. Kondig je reis aan.

Je wilt lezers. Maar dan moeten ze wel weten dat je schrijft! Zorg dat mensen weten dat je op reis gaat en nodig ze uit je avonturen te volgen. Begin ruim voor je vertrek al met korte berichtjes over de voorbereidingen om mensen lekker te maken. Deel ze op Twitter en Facebook. Bij jouw sport horen ongetwijfeld internetfora waar je ook een aankondiging kunt plaatsen. Hou hierbij wel de lokale mores in acht. Vertel het aan vrienden, familie en collega’s dat je onderweg te volgen bent.
Zelf vind ik het handig en prettig om onderweg via Twitter rond te bazuinen dat ik een nieuwe post online heb gezet. Dat kan ook via Facebook, maar dat vreet zoveel data dat ik er niet aan begin. Facebook is van de Satan. Vraag liever een vriend om je nieuwe verhaal te delen.

Tot slot

Reisverhalen schrijven doe je omdat je er van geniet. Doe het niet omdat je je verplicht voelt, of omdat je bang bent anders de geschiedenisboekjes niet te halen. Als dat je motivatie is, wordt het na drie berichtjes doodstil op je weblog.
Schrijf omdat je schrijven fijn vindt, en omdat het je helpt je reis intenser te beleven en te onthouden. Schrijf om te genieten.