Wow, de discussie heeft ook Nederland bereikt. Nu er een zwaar christelijk kabinet dreigt aan te treden, is er opeens een discussietje rond Ronald Plasterk, de polderdawkins. Zijn naam doet de rondte als nieuwe minister van OCW. Sommigen beschouwen het als pikant wanneer zo’n doorgewinterde atheïst in een kabinet met een zwaar gereformeerd stempel zou komen. De brief van de dag van de Volkskrant gaat hier over. Ik heb gereageerd:
Er is een fundamenteel onderscheid tussen religieuze opvattingen enerzijds, en atheïsme, politieke of wetenschappelijke opvattingen en andere ‘normale’ meningen anderzijds. De laatste groep is namelijk onderwerp van discussie, staat bloot aan kritische analyse en wordt uiteindelijk altijd aan de werkelijkheid getoetst. Religieuze opvattingen zijn gebaseerd op dogma en staan dus niet ter discussie en worden al helemaal niet aan kritische analyse blootgesteld.
Bij het besturen van het land hebben we niets aan dogma. Dan tellen alleen meningen waar wel over gediscussieerd kan worden, en uiteindelijk dienen alle opvattingen hun waarde in de praktijk te bewijzen.
Het is dus terecht dat Plasterk geloofsovertuigingen buiten de politiek wil houden. Dit zou pas veranderen als geloofsovertuigingen op dezelfde manier bediscussieerd, geanalyseerd en getoetst konden worden als andere meningen. Maar er zullen niet veel gelovigen zijn die dat aandurven.
Op het forum zijn reacties van anderen te lezen. Daar zitten weer de nodige pareltjes tussen, zoals: “De niet-gelovigen dénken dat het leven eindig is, […] De gelovige weet dat het leven eindeloos is…” en de interessante veronderstelling dat de Volkskrant wel blij zal zijn als ze van die partijdige columnist af zijn. Nee maar, een columnist die partijdig is. Huiver en bid!
En verder is er de toespraak van Atzo Nicolaï, waarin hij voorzichtig stelt dat de vrijheid van meningsuiting misschien toch wel belangrijker is dan godsdienstvrijheid. Dat ook over religieuze meningen gewoon gediscussieerd moet kunnen worden. Normaal gesproken raak ik nogal geërgerd als VVD’ers dat soort taal uitslaan, meestal zijn ze dan antimarokkanenpraat aan het uitkramen om theoïsten te paaien, maar ik moet zeggen dat ik hem in dit geval eerder te beleefd en te voorzichtig vond. Bijna d’66. Natuurlijk moest de Trouw daar weer een hoofdcommentaar over schrijven met de briljante titel: “De liberale kijk op de grondrechten is bevoogdend”
Het staat er echt.
Nog afgezien van het feit dat het juist ontvoogdend is om religieuze meningen niet af te schermen van andere meningen, kan iemand mij één ding noemen dat nóg bevoogdender is dan religie?
Een paar jaar terug las ik (als ik het me goed herinner in de Groene Amsterdammer) een betoog van iemand die stelde dat godsdienstvrijheid redundant was en dus geschrapt diende te worden. De andere grondrechten, met name vrijheid van meningsuiting en vrijheid van vereniging, garanderen al vrijheid van godsdienst. Door die godsdienstvrijheid dan nog eens apart te bevestigen, krijg je verwarring en de rare situatie dat een religieuze mening een andere behandeling kan eisen dan een seculiere mening. Ben benieuwd wat de Trouw geschreven had als de minister dát had gezegd.
Ik ben benieuwd of dit nu twee stormpjes in een glas water zijn, of de opmaat naar grote discussies over religie versus atheïsme in Nederland.