Afgelopen week heb ik me laten steriliseren. Voor mij een voor de hand liggende stap, maar toch wel iets waar ik naar toe heb moeten groeien en waar ik veel vragen over krijg. In de afgelopen weken heb er ik stukje bij beetje een verhaal over geschreven.
Ik voelde me een kneus en een zeurkous toen ik mijn stuk over elektrische fietsen online zette. Ik had net de film Save our Children van Tinkebell gezien, en dan zat ik een beetje miemelen over het vermogen van elektrische fietsen. Wat een luxeprobleem in vergelijking met het fosfaatprobleem dat zij aansnijdt. 100 of 250 Watt terwijl onze voedselvoorziening op het spel staat.
Onzin natuurlijk, het energievraagstuk is niet minder belangrijk, en de fiets is een belangrijke oplossing daarvoor, plus nog een hele kudde andere belangrijke vraagstukken. En zoals iedere technicus je kan vertellen, de oplossing van een vraagstuk bestaat niet uit één groots idee, maar uit de optelsom van eindeloos veel kleine verbeteringen. 100 of 250 Watt is wel degelijk een belangrijke discussie.
Maar de reden dat de film zo’n indruk maakt, is niet het opraken van een grondstof. Dat soort verhalen gaan bij de meeste mensen het ene oor in en het andere uit. Nee, de klap zit natuurlijk in de sterilisatie waarmee de film eindigt. Dat ze de emotioneel zware beslissing neemt om geen kinderen te krijgen. Omdat ze weet dat het moet. Als het niet vanwege het fosfaat was geweest, dan wel vanwege een andere grens waar de wereldbevolking hoe dan ook een keer tegenaan loopt.
Ik postte mijn stuk, meldde het plichtsgetrouw op Twitter en ging de afwas doen. En het lullige gevoel kwam terug. Sterker dit maal. Want ook ik heb ervoor gekozen om geen kinderen te krijgen, maar doe ik dat niet om zuiver egoïstische redenen? Is het niet puur dat ik de verantwoordelijkheid niet wil, dat ik bang ben dat ik de energie niet heb?
Op zich natuurlijk een zinloze vraag, ik ben vrijgezel en met 41 jaar al te oud om er nog aan te beginnen. Bovendien is het mijn leven en heb ik gewoon het volste recht om die keuze te maken. Ik heb nu eenmaal nooit ook maar het geringste spoor van een kinderwens gehad.
Maar na zo’n imponerende film kan ik mij voor mezelf er daarmee niet van af maken. Want helemaal kloppen deed het nou ook weer niet. Overbevolking is wel degelijk altijd een belangrijke reden geweest om niet naar een gezin te streven. Het besef dat er echt geen vader in mij woont, is van recentere datum. Tenminste, als mijn geheugen mij niet bedriegt. De eerlijkheid gebiedt mij zelfs te zeggen dat ik het de laatste jaren wat lastiger vind om er voor uit te komen. Dit is tenslotte de leeftijd waarop je geacht wordt je oude idealen te laten varen ten gunste van een meer burgerlijk bestaan.
Ik vind dat moeilijk. Die auto is er ook nog steeds niet en mijn eerste vliegreis weet ik nog steeds voor mij uit te schuiven. Ik kan geen afscheid nemen van mijn idealen, maar het is steeds moeilijker om er trots op te zijn. Raar dat het zo werkt.
Als ik naar mijn vrienden kijk, zie ik veel mensen die er ooit ook zo over dachten, maar daar uiteindelijk toch op terug zijn gekomen. Ze wilden te graag een kind zien opgroeien tot een gelukkige volwassene. Dat is wat ze uiteindelijk over de streep heeft getrokken, is mijn indruk.
Als ik naar mijn ouders kijk, zie ik datzelfde. Ze waren zo blij dat ik het verder schopte dan zijzelf. Dat ik ging studeren, een goede baan kreeg, schipper werd op de Trui en op een gegeven moment zelfs een vriendin had. En ja, het is jammer dat mijn vader nooit heeft mee kunnen maken dat ik lange reizen op de fiets ging maken. Zou hij prachtig hebben gevonden.
Eigenlijk denk ik dat hier de genadeslag valt. Als ik al mijn bezwaren aan de kant zou schuiven, de milieuschade van een extra kind en de opoffering van twintig jaar van mijn leven zou accepteren, is de kans heel groot dat het kind nooit zo’n mooi leven kan leiden als ik nu doe.
Over fietsreizen zeg ik wel eens dat het ervaringen zijn waar kleine kinderen graag naar willen luisteren, als jij al hoogbejaard bent. En ik stel het me ook graag zo voor, dat ik als oude, kromgegroeide man met wandelstok aan de kleinkinderen van mijn vrienden vertel over mijn tocht naar de Noordkaap.
Maar inmiddels realiseer ik me dat het wel eens een verhaal zou kunnen zijn over een tocht die zij nooit zullen kunnen maken.
De afgelopen eeuw is de kwaliteit van leven in een ongelooflijk tempo omhoog gegaan. Bijna alle grote wereldproblemen zijn aan het verdwijnen, daar schreef ik al eerder over. Maar niet allemaal. Het broeikaseffect, eindige voorraden van onvervangbare grondstoffen, verlies van biodiversiteit. En die problemen zijn inherent verbonden aan twee zaken: de groei van de wereldbevolking, en het oplossen van de andere wereldproblemen.
Armoede en honger, en ook ziektes nemen in hoog tempo af, maar dit vraagt wel een veel groter verbruik van energie, grondstoffen en ruimte. Ik denk ook dat het verdwijnen van oorlog voor een deel veroorzaakt wordt door de toegenomen welvaart, oftewel door toegenomen gebruik van energie, grondstoffen en ruimte.
Door het oplossen van onze problemen creëren we tegelijkertijd een groter monster, dat nog veel moeilijker te temmen is. Het is het grootste prisoners dilemma ooit. Natuurlijk, alle technologie om over te stappen op een schone energievoorziening zijn er, maar de gevestigde belangen en ingeroeste gewoontes zijn zo sterk dat het nog decennia kan duren voordat er echt iets verandert. En dan is het te laat. Het is eigenlijk nu al te laat. De klimaatverandering gaat enorme schade aanrichten.
Als ik niet voortijdig overlijd, zal ik het begin daarvan meemaken. Voor mij persoonlijk zullen de gevolgen best meevallen. Maar voor de generatie na mij gaat het al een stuk vervelender worden. Voor het eerst sinds heel lang zullen de kinderen het door de bank genomen minder hebben dan de ouders.
Datgene wat sommige van mijn vrienden over de Rubicon heeft getrokken, zie ik als een ijdele hoop.
Daarbij komt dat in mijn geval de Rubicon een stuk breder en dieper is dan gemiddeld. De afwezigheid van een kinderwens is zo absoluut dat ik me niet voor kan stellen hoe het is om die wens wel te hebben. Wat ik wil van het leven, wat ik wil van de liefde, daar in is geen ruimte voor het opvoeden van kinderen. Voor mijn gevoel zijn die zaken onverenigbaar. Hoewel ik wél een hondwens heb, neem ik geen hond omdat ik er onvoldoende van overtuigd ben dat ik het beest een goed hondeleven kan bezorgen.
Ik verander niet van gedachten. Er is alle reden om mijn leven te leiden zoals ik dat voor ogen heb. Zoals bij alle tegendraadse keuzes waarvan mensen zeiden “Zou je dat nou wel doen?” en “Ik spreek je over tien jaar wel!”, is het een keuze die mijn leven mooier, rijker en zinvoller maakt. Hier moet ik aan vasthouden, net zoals ik vasthoud aan atheïsme, de fiets en een vegetarisch dieet. Ook daarbij ben ik niet van gedachten veranderd.
Maar ik ben een vrijgezel van 41. Een leeftijd waarop je enigszins sterk in je schoenen moet staan om deze keuze vol te houden. Mensen in je omgeving proberen er toch aan te morrelen, alsof de keuze voor een kindervrij bestaan niet even serieus genomen hoeft te worden als een keuze voor het ouderschap. En dat morrelen is ook wel eens ontaard in verwijten. Wat ik niet zo sympathiek vind.
Nu kan ik daar op zich wel tegen. Geen vlees eten schijnt ook een legitieme reden te zijn om iemand de mantel uit te vegen en geen rijbewijs hebben blijkt een ongehoorde schoffering van de samenleving. Maar ach. Vervelende mensen op verjaardagen en bij de koffieautomaat zijn min of meer te negeren.
Leuke vrouwen is een ander verhaal. Ook die kunnen gaan morrelen aan mijn besluit. Zo’n dame kan vanaf het begin denken dat ik wel om te praten ben, ze kan zelf van gedachten veranderen of mijn ‘nee’ domweg verkeerd interpreteren.
Alleen, ik ben niet om te praten. Ik kom niet over als een alfamannetje dat zijn zin doordrukt. Sterker nog, ik vermoed dat ik vrij meegaand ben in een heleboel dingen. Maar op mijn fundamentele keuzes wijk ik geen millimeter. Dat kan heel gemakkelijk tot verkeerde verwachtingen en teleurstellingen leiden.
Ik wil geen verkeerde verwachtingen. Ik wil geen moeizame discussies waar niemand beter van wordt. Ik wil niet na een jaar weer afscheid van iemand moeten nemen omdat zij toch kinderen wil. Daar schieten geen van beiden iets mee op. Zij is dan weer een jaar dichter bij de deadline en ik zit met een hoop verdriet dat niet nodig was geweest.
Het afgelopen jaar betrapte ik mijzelf er steeds vaker op dat ik vrouwen begon te ontwijken. Als ik ook maar het geringste vermoeden had dat een dame mij als potentiële vader zou kunnen zien, liep ik een blokje om. De wereld van de datingsites liet ik voor wat het was, omdat je bij die op eerste indruk gefinetunede profielen nooit zeker weet of een ‘nee’ wel echt een nee is. Mijn leven als vrijgezel is best wel leuk, en ik had geen enkele zin in ingewikkelde toestanden die dat verstoren.
Een paar weken nadat ik Tinkebells film had gezien, besefte ik ineens dat ik leefde alsof er geen middenweg is tussen celibaat en vaderschap. Ik had eindeloos nagedacht over waarom ik door zou moeten gaan met een leven zonder kinderen, maar in de uitvoering was ik niet verder gekomen dan het uit de buurt blijven van iedereen met een werkende baarmoeder.
Nu is er niks mis met vrijgezel zijn. Ik ben heel tevreden met mijn leven. Maar het moet niet noodgedwongen zijn. Ik wil open staan voor een nieuwe liefde. Me vrij voelen richting vrouwen, zonder onnatuurlijke gereserveerdheid. Mijn vruchtbaarheid stond dat ernstig in de weg.
Nu kun je wel calvinistisch gaan doen en het psychisch proberen op te lossen, maar vruchtbaarheid is sowieso alleen maar onhandig als je geen kinderen wilt. Sterilisatie is de enige logische route voor iemand in mijn situatie. Daarbij komt ook nog eens dat ik een man ben, waarbij de ingreep veel eenvoudiger is dan bij een vrouw.
Afgelopen donderdag is het gebeurd. De ingreep stelde weinig voor. De radio bleef aan, het was gezellig kletsen met de dames terwijl ze met mijn zaadleiders in de weer waren. Het enige dat pijn deed waren de prikken van de plaatselijke verdoving. De rest van de dag voelde ik me wat ongemakkelijk, een keer heb ik wat paracetamol geslikt. Meer was het niet. Een beetje verkoudheid en je voelt je een stuk ellendiger.
Dit blogbericht heb ik stukje bij beetje geschreven. Het is een dagboek waarvan ik de data ben vergeten te noteren. Inmiddels is het de derde dag na de sterilisatie, en ik voel me lichamelijk behoorlijk fit. Het gaat de goede kant op. Het is geen ingreep waar een man zich zorgen over hoeft te maken.
Ik voel me zo opgelucht. Zo blij dat ik deze stap heb gezet. Werkelijk, ik vraag me af waarom ik dit niet twintig jaar eerder heb gedaan. En ja, het voelt alsof ik weer klaar ben voor de liefde. Of eigenlijk, alsof ik er voor het eerst echt klaar voor ben.
Een huisgenote beschreef het beter dan ik ooit zou kunnen. Ze zei: “Het lijkt alsof ze ook in je hoofd iets hebben losgeknipt”.
Allereerst wil ik je bedanken voor jouw openheid. Ik vind het bijzonder dat je deze ervaring -en wat je ertoe hebt aangezet- met anderen deelt.
Er zijn een paar citaten uit jouw blog waar ik graag even op in wil gaan:
–”Dit is tenslotte de leeftijd waarop je geacht wordt je oude idealen te laten varen ten gunste van een meer burgerlijk bestaan.”
Dit is herkenbaar. Ook voor mij, terwijl ik pas 22 ben. Mensen die eerst geen kinderen wilden en nu ineens toch aan het proberen zijn of er al 1 of 2 hebben.
Het is iets waar ik mij altijd al over verbaasd heb.
Zó vaak hoor ik leeftijdsgenoten -of vrienden die wat ouder zijn- zeggen dat ze tot hun dertigste geen verplichtingen willen en niet ergens aan vast willen zitten. Dat ze tot hun 30e gaan feesten en daarna wel serieus gaan doen; huisje-boompje-beestje, bedoelen ze dan. Ik begrijp daar niet zoveel van; als je voor je 30e feest en lol hebt en na je 30e serieus gaat doen, dan klinkt dat serieus doen als iets vervelends. Iets waar ze liever nog niet aan denken, maar waar wel ineens een noodzaak voor is na je 30e.
Daarbij vind ik de opmerking ‘daar denk ik later wel over’ onder leeftijdsgenoten ook vreemd. Waarom ga je daar later pas over nadenken? Later spelen er misschien weer andere dingen bij, zoals angst voor de naderende dood, of voor eenzaamheid, of heb je ineens een partner die daar wél al over nagedacht heeft, etc en voor je het weet laat je eventuele oude idealen varen ten gunste van een meer burgerlijk bestaan, zoals jij ook schrijft, Noordkaap. Voordat je het weet maak je een beslissing die meerdere levens voorgoed verandert om de verkeerde reden(en). Het is een gang van zaken waar Tinkebell. zich tegen wil beschermen door zich NU te laten steriliseren. Om te voorkomen dat ze er op het laatste moment nog een kind wil uitpoepen, zoals ze dat zo charmant bij Pauw en Witteman zei.
-”Mensen in je omgeving proberen er toch aan te morrelen, alsof de keuze voor een kindervrij bestaan niet even serieus genomen hoeft te worden als een keuze voor het ouderschap. En dat morrelen is ook wel eens ontaard in verwijten. Wat ik niet zo sympathiek vind.”
Ook dit vind ik herkenbaar. Dat ‘morrelen’, waar jij het over hebt, ‘mag’ andersom vaak niet. Het lijkt soms alsof ‘waarom’ een voor de hand liggende vraag is als iemand geen kinderen heeft of zegt ze niet te willen. Als je echter aan iemand die kinderen heeft of wil vraagt ‘waarom’, krijg je OF geen antwoord of mensen vatten het meteen op als een aanval, wat de sfeer niet bevorderd. (Hiermee wil ik overigens niet zeggen dat je als ouder of potentiële-ouder altijd een antwoord zou moeten hebben op de waarom-vraag. Ik bedoel alleen maar, dat ik er wel nieuwsgierig naar ben, maar dat het helemaal niet zo vanzelfsprekend is om de waarom-vraag te stellen aan iemand die kinderen heeft of wilt.)
Wat ik een beetje proef in jouw blog, en wat ik zelf ook vaak genoeg heb meegemaakt is dat je vaak simpelweg niet serieus genomen wordt als je zegt geen kinderen te willen. Je kan soms nog zo’n openhartig gesprek en/of discussie kan hebben over hoe jij erover denkt om vervolgens toch zo’n soort reactie te krijgen: ‘haha, leuk al die principes en idealen hoor, maar wat wil je nou ECHT? Diep van binnen wil iedereen toch gewoon kinderen?’ Alsof er achter jouw gedachten een trauma zou kunnen schuilen waardoor je denkt geen goed ouder te zullen zijn. Of dat er iets mis met je is als je geen kinderen wilt, want eigenlijk wil iedereen dat. Het is een oordeel wat waarschijnlijk uit allerlei vooroordelen komt. Ik vind dat ook niet zo sympathiek..
Nog erger vind ik de reactie waar jij het ook over hebt; ‘Ik spreek je over 10 jaar nog wel eens’… Natúúrlijk kan het zo zijn dat je van standpunt verandert. Je weet immers niet wat het leven je allemaal gaat brengen. Wat voor veranderingen je door gaat maken of whatever.. Maar dat betekent niet dat je nu niet serieus genomen dient te worden.
-”ik leefde alsof er geen middenweg is tussen celibaat en vaderschap”
Hier moest ik een klein beetje om gniffelen 🙂
–“Nu kun je wel calvinistisch gaan doen en het psychisch proberen op te lossen, maar vruchtbaarheid is sowieso alleen maar onhandig als je geen kinderen wilt”
Wat bedoel je hier precies mee? Wat zou je (en hoe) psychisch op kunnen lossen?
-”Ik wil open staan voor een nieuwe liefde. Me vrij voelen richting vrouwen, zonder onnatuurlijke gereserveerdheid. Mijn vruchtbaarheid stond dat ernstig in de weg.”
Voel je je nu dan al vrijer richting vrouwen? Ik neem aan dat je je niet gaat voorstellen met een handdruk en de mededeling dat je je hebt laten steriliseren. Of wel? Sorry als ik het grappig laat klinken zo, maar ik wil het echt begrijpen.
Bedoel je misschien dat je je op deze manier in een relatie vrijer voelt?
Sinds de sterilisatie zal de waarom-vraag wel exponentieel toegenomen zijn in jouw omgeving, of niet? Bedankt, nogmaals, dat je het zo openhartig hebt gedeeld. Ik lees in jouw blog geen oordeel over hoe anderen dat doen. Ik hoop voor je dat anderen, op hun beurt, ook niet oordelen over jou. Ik kan alleen maar respect hebben voor zo’n weloverwogen keuze.
Hoi Julita,
Om even je vragen te beantwoorden: Met dat “psychisch oplossen” bedoel ik het idee dat als je je ergens niet prettig bij voelt, angst voor hebt of boos om wordt, dat je dan je eigen emotie moet aanpakken en niet de oorzaak van die emotie. Veel mensen hebben dat standpunt, maar uiteraard vooral als ze het niet eens zijn met die emotie. Het komt bijvoorbeeld heel vaak terug bij discussies over plastische chirurgie.
Het is misschien een beetje gek om te zeggen dat ik me nu al vrijer voel richting vrouwen, ik zit immers nog lichtelijk kreupel thuis. Maar het voelt echt heel vrij. Het idee dat er geen misverstanden meer kunnen ontstaan, is een pak van mijn hart. Ik zie mezelf echt wel gaan daten op afzienbare termijn. Maar nee, “Hoi ik heet Walter en ik ben gesteriliseerd” zie ik niet als goede openingszin.
En als laatste: Ja, de waarom-vraag krijg ik nu heel vaak. Logisch ook, het is nieuws.
Dank voor je reactie.
Ik moet ook al sinds mijn 13e horen dat ik er over tien jaar echt wel anders over denk. Als ik voor iedereen die nu ongelijk heeft een euro kreeg, kon ik leuk uit eten.
Dan hadden we met z’n tweeën uit eten gekund. Als ik dan ook nog die euro’s had gekregen voor autorijden en vliegen, hadden we twee mensen erbij kunnen uitnodigen.
Nou Walter, nu heb je (voor dit moment) een ander verhaal op de vraag waarom je op een ligfiets rijdt in plaats van een bukfiets 😉
Maar alle gekheid op een stokje: Ik vind dat je lef hebt dat je hier zo openlijk over schrijft.
Wat een dappere, maar doordachte beslissing. Ikzelf kreeg op mijn 16e te horen dat ik nooit kinderen zou kunnen krijgen doordat ik geen eierstokken (meer?) heb. Dat was vrij heftig, omdat ik daarvoor (en ook daarna door mensen die het niet wisten) altijd werd verteld dat ik later een man zou krijgen, kinderen krijgt, een goede baan en dat soort rooskleurige praat.
Inmiddels ben ik 21 en kan ik zeggen dat ik eigenlijk heel dankbaar ben dat de keuze voor mij al is gemaakt of ik kinderen kan krijgen of niet. Steeds meer ben ik ook gaan denken over de problemen op deze wereld en dat het eigenlijk belachelijk is dat het niet vanzelfsprekend is om heel goed na te denken of je wel een kind op deze aardbol wilt zetten. Zoveel mensen staan er niet bij stil dat bijvoorbeeld wat ze dagelijks eten al zo’n grote impact kan hebben op het milieu. En dan zeggen ze: “Ach, ik zal niet het verschil maken want ik ben maar een persoon.” Met zo’n instelling maken we de wereld ook niet gezonder, maar wordt het alleen maar erger. Ik probeer inmiddels zoveel mogelijk te doen om zo min mogelijk schade te leveren. Ik ben niet perfect, maar ik wil mijn steentje hieraan bijdragen. Fijn dat jij dat ook hebt gedaan!
Dank voor je reactie. Ik vind het heel bijzonder dat jij in staat bent om positief aan te kijken tegen een lichamelijke conditie die de meeste andere vrouwen als een groot gemis zouden ervaren. Ik heb daar serieus bewondering voor, hou dat vast.
Groet, Walter
’n Bijzonder en bijzonder interessant verhaal dat ik zeer aandachtig heb gelezen. Mijn dank hiervoor!
Hallo Walter,
Ik kan me enkel maar aansluiten bij de vorige reacties, ook ik vind het een zeer doordacht en weloverwogen besluit! Veel vrijgezellen zullen jouw voetsporen niet volgen denk ik. Dat je er open over bent is goed, dat ben ik zelf ook altijd geweest. Aangaande de wereldproblematiek heb ik bewondering voor je houding, ik zie het allemaal gebeuren, en doe er niets mee. Ik leef nu, en na mij de zondvloed, meer die houding. Fout? Waarschijnlijk wel, maar ik zie mezelf niet in staat het verloop ook maar enigszins te beïnvloeden door gedragsaanpassing van mijn zijde. Of onze zoon het minder goed gaat krijgen als ons? Geen idee, ik wens hem het beste toe, zal helpen waar het mogelijk is, en verder zal hij zelf iets van het leven moeten maken, net als wij dat ook moesten voorbij een bepaald punt. Fietsen doe ik ook graag, maar omdat ik het leuk vind, niet uit idealisme. Je opmerkingen aangaande de mantel uitgeveegd worden kloppen helemaal, als je afwijkt van het “normale” patroon denkt iedereen dat ze het recht hebben om je op het “rechte” pad te brengen. In feite hoef je jezelf nergens voor te verantwoorden, je kunt leven zoals je zelf wil, en daar vrede mee hebben.
Heb je stuk geboeid zitten lezen, en de commentaren niet minder!
Met vriendelijke groeten,
Adri.
Ook ik heb me altijd moeten verdedigen als er aan me gevraagd werd waarom ik geen kinderen wilde. Ik heb ooit ergens gelezen dat 20 procent van de mensen geen kinderen krijgt en dat dit cijfer al decennia vrij stabiel is (sinds de jaren ’60). Dus ik reageerde altijd met dat getal: geen kinderen hebben is helemaal niet zo bijzonder als veel mensen denken. Ze bestaan echt Walter, vrouwen die er niet op zitten te wachten (http://www.charliecharlie.nl/website/wp-content/uploads/Donder-op-met-je-Maxi-Cosi1.pdf). Omdat het contact met vriendinnen die kinderen kregen meestal verwaterde heb ik nu een vriendenkring die voor een groot deel bestaat uit mensen die ze ook niet willen. Verder is dat onderzoek altijd heel erg leuk dat heeft aangetoond dat mensen ongelukkig worden van kinderen. (o.a. in NRC en http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2672/Wetenschap-Gezondheid/article/detail/3577061/2014/01/14/Gelukkiger-met-kinderen-Dat-blijkt-tegen-te-vallen.dhtml) Inmiddels heb ik eindelijk de leeftijd bereikt dat mensen er niet meer over beginnen omdat ik 45 voorbij ben. Maar van het gezeik ben ik nog steeds niet af. Tegenwoordig gaat het over de overgang of midlife crisis. Alles wat ik doe, wil of beleef ligt plotseling aan een van die twee dingen. Terwijl ik in de bloei van mijn leven ben en nergens last van heb.